Zumaiako industriaren bilakaera

Zumaian XV-XVII mendeetan une gorena izan zuten industriaurreko bi jarduera dira azpimarragarrienak: ontzigintza eta burdingintza. Baina XVIII. mendearen hasieran ontzigintzak izugarrizko gainbehera izan zuen. Krisi egoera horri buelta ematen hasteko, 1780 urte aldera padurak lehortu eta betetzeko proiektua martxan jarri zen (Basadi zaharra eta Basadi berria), herritarrek lurra lantzeko aukera izan zezaten. XIV. mendean aro berri bat hasi zen zementugintzari esker. Zementu naturala edo kare hidraulikoa ("hiraulika") famatua bilakatu zen. Bi gauza behar ziren: kareharri berezi bat eta hori erretzeko ikatza. Inguruetan bi materialak zeuden. Industria honen inguruan lantegiak sortzen hasi ziren. Zementua garraiatzeko beharrak berriro ere ontzigintzari bultzada eman zion. Zumaiako portuan hobekuntzak egin ziren.