Durango herri diruduna; banketxe berriak eta gerenteak

Pasarteak jarraian erreproduzitu

Hizlaria(k): Amantegi Aresti, Jose Mari

Deskarga:

Bideo hau erabili nahi baduzu, jarri gurekin harremanetan eta kalitate onean bidaliko dizugu. Ez ahaztu mezuan DUR-028-060 kodeko bideoa nahi duzula aipatzea: ahotsak@ahotsak.eus

Txertatu bideoa:

Tamaina:

640 x 480

960 x 720

Frontoira joateko zaletasuna bazuen baia ez zuen dirurik jokatzen. Banketxean industrialek baino ez zuten mugitzen dirua, Durangon diru asko egon dela dio. hasieran 3 banketxe baino ez zeuden, eta berri bat zabaltzeko patente bat behar izaten zen; hurrengoa zabaltzen "Banco hispano" izan zen "Banco Urquijo vancongado"ren patentea erabilita. Banketxeetako gerentea jende diruduna izaten zen, ezin zen edonor izan; banan-banan aipatzen ditu banketxeetako gerenteak. Beranduago "Credito navarro" etorri zen, beranduago "Banco central" izango zena. Banketxeen artean egon diren bateratzeak eta banaketak azaltzen ditu.

« Aurrekoa Hurrengoa »

Proiektua: Durangoko ahotsak
Elkarrizketatzailea(k): Alberto Errazti - Nerea Goiria Mendiolea
Data: 2010(e)ko apirilaren 22a
Iraupena: 0:04:09
Erref: DUR-028/060
Kodifikatzailea: Nerea Goiria Mendiolea
Gaia(k): Ekonomia eta industria » Langileen arteko harremana eta langile-mugimenduak

Transkripzioa

- Zu izen zara zalie frontoira juatekue-eta?
- Frontoire bai, baina jokatu sekule ez dot ein. Dirurik, eh? Bai, frontoire bai.
- Baia zuk bankuen be ikusko zendun hori, ezta? Jentiek jokatzen bala edo mobimiento bat.
- Ba!
- Edo sekretue da?
- Ez, ez, ez, ez. Hor ez dau, bankuen ez.
- Abadien moduen?
- Bai. Ez, bankuen ez, bankuen industrialak dirue mobitan abienak, letrak eta ekarten abiezan “pa negociar y tal”.
- Dirue egon da Durengon?
- Bai, dirue bai, beti.
- Horregaittik etorri die hainbeste banku azkenengo urtietan?
- Bueno, bankuen gorabeheria benga, bestera jun gara eta, osea, euezan Vizcaya y Bilbao eta Banco Urquijo. Ta beste banku bat zabaltzeko /biabien/ biher abien patente bat, ez zabien ixten, orduen debekaute euen. Ta batetik hartu otsen Banco Urquijo Vascongadori Hispanok, ta Hispanok zabaldu aban Artekalien Sarasketak euken, gero Hispanue ez ziñun ikusiko, baia Sarasketak euki abanien? Artekalien Trapuzarren onduen. Eske Trapuzar hortxe euen lehen, hor kantoien. Ta gero ez dakit ba, bankureko-edo ba hamen. Hori Urquijon patentiaz Hispano Americanok hor zabaldu aben.
- Gero pasau zan […] aurrera.
- Bueno, hori bai, gero, horrek gero, ugerittu zienien bankuek. Ta horko jerentie, Ernesto Ortiz de Bidasolo, aitte notaridxue izenikue ta aberatsa. Lehen jerentzidxak ez utsien emoten gehidxen dakidxenai, beti aberatsai. Por ejemplo, gure jerentie zan Ortueta, Pablo Ortueta aiuntamentuen ezetu dozu? Horren aitte, Don Francisco, aberatsa zalako. Ta Banco Bilbaoen Bengoa, don Juan Bengoa jerentie, Patxikon-ta aitte. Ta horri be, Banco Urquijok be don Ernestoi emotsan, klaro, abertsa, ona zalako. Ta zien, nire lehengosuek ein aban gerra aurretik, horrek gero Bilbora juen zana ta ezkutaute ibilli zana, “profesor mercantil”. Ta gero geratu zien, orduen zien hori Ortiz de Bidasolo, beste bat hil abiena kartzelatik etarata Durungoko kanposantuen, ha be hil abien ta Pablo Alburquerque. Ta gero nire lehengosuek alde abanien, sartu zan Jose Bastegieta, Bastegieta dendie horren, gero Hispanon jerente eta nire kinttue da hori. Gero etorri zien beste bi edo, Ortiz de Bidasolo jubilau zanien, etorri zien jerente bat ta apoderau bat. Ta gero etorri zan “el Crédito Navarro, Crédito Navarro”. Crédito Navarro Banco Centralak absorbidu ein aben, hortxe Andra Marixeko hori, esan duzan bestiek, o sea, Crédito Navarro. “El Banco Central absorbió el Crédito Navarro” ta Banco Central zabaldu zan. Gero Banco Centrala kendu abien hortik eta absorbidu aban el Hispano Americano, oin danak die bat. Gero, Hispano Americanotik gero absorbidu aban Banco Santander. O sea, Santanderrk absorbidu dittu Hispano eta Central, horrek bidxok, eta handidxek zien orduen! “Hispano y Central eran bancos fuertes, y ahora Banco Santander” dana.

Egilea(k): Oihane Amantegi