Lehen gaueko eskubidea ukatu kondeari

Pasarteak jarraian erreproduzitu

Hizlaria(k): Karetxe Urrejola, Pedro

Deskarga:

Bideo hau erabili nahi baduzu, jarri gurekin harremanetan eta kalitate onean bidaliko dizugu. Ez ahaztu mezuan ARA-111-002 kodeko bideoa nahi duzula aipatzea: ahotsak@ahotsak.eus

Txertatu bideoa:

Tamaina:

640 x 480

960 x 720

Oleta auzoko Katxelena baserrian jaio zen. Aramaioko Barajuen auzoan konde bat bizi zen. Kondeak herriko andreak ezkondu eta lehenengo gaua berarekin lo egitera behartzen zituen. Katxeleneko alaba batek uko egin zion. Kondeak auzitara eraman zuen emakumea, eta emakumeak auzia irabazi egin zuen. Kondearen hurrengoa dukea omen zen, eta harrezkero "Dukiarena" ere deitzen diote Katxelenari. Emakume haren ondorengoa da Pedro.

« Aurrekoa Hurrengoa »

Auzoa: Oleta
Proiektua: Euskal Herriko Ahotsak
Elkarrizketatzailea(k): Kepa Elortza
Data: 2010(e)ko maiatzaren 19a
Iraupena: 0:02:41
Erref: ARA-111/002
Kodifikatzailea: Kepa Elortza
Gaia(k): Bestelako kontuak » Historia orokorra , Iritziak » Antzinako bizimoduari buruzkoak , Bestelako kontuak

Transkripzioa

-Zela, Oleta auzuan zela dauko izena etxiak?
-Katxelena.
-Katxelena.
-Katxelena.
-Baiña atzo esan ostazun Dukiena, edo kondiena, edo zela esaten xaue?
-Bai. Hori da, hori da, lenaukuek esaten dauen moduen, hemen konde bat auen Aramaixon. Bajonen (Barajuenen). Konde bat bizi zan. Horrek berorrek obligetan zittuen henbra guztixek lehenengo gaba pasatzera berakin.
-(Senidea) Ezkon barritten. Ezkontzen [zienien].
-Ezkon berritten.
-Bai, horri erderaz esaten xako “derecho de pernada“.
-E, bien. Orduen, hemeko batek, hemeko etxeko batek, negau in utsen /intzen/ hori. Ta emon utsen /emontzen/ plaittue berak honi. Ta honek in utsen /intzen/ irebazi. Kondiai.
-A, kondiari irabazi?
-Kondiai in utsen /intzen/ irebazi. Orduen, kondien hurrengokue zelan zan dukie, orduen ipini utsen /ipinitzen/ hori motioi honi etxioni, Dukiena.
-Orduen hemengo baserrittarrak duke bihurtu, ezta?
-Duke bihurtu. Ta harrezkero jarraitzen dau horrek Dukiena, hori motioi, etxiena.
-Ia, ia, ia, Dukiena. Eta hemengo kondieri frente in otsan hori, emakumia zan, edo gizakumia?
-Emakumia.
-Joño. Ta hor gero juiziuak egon zien edo?
-Juiziek egongo zien, orduen denporan, esaten dauen moduen, edo esaten eben moduen aurrekuek, ta hori esaten eban oniño ba ointsu hil zan gaixoren baten esaten eban hori. Ta in utsen /intzen/ irebazi kondiei. Ta orduen, kondie baiño dukie zelan hurrengoko zeraue dan, ipini utsien /ipinitzien/ hori motioi honi etxioi.
-Anda.
-Etxekuoni, hobeto esateko.
-Ia, ia.
-(Senidea) Honi [...].
-Eta hori zenbat urte, oin dala zenbat urte izango zan edo?
-Hori ezin neixu esan nik, horixe ezin neixu esan. Urte asko derrigor izen biher.
-Eta zu, nunbaitt, emakume haren umia zara, ezta?
-E, bai ba! Haren ondorik nator ni. Haren ondorik datorrena.
-Kontxo, kontxo. Balientia orduen e…
-Bai.
-Katxelenako andria.
-Bai. Ta hori ba sarri komentau dot nik hemen, ba, jentie ba, Katxelena esan ta ez dau ulertzen ezta? Ez dau aittuten zerak eta “Joño, nungue za?“ o zera ta “Dukienekue“ ia hemen inguruen danak dakixe ba Dukienekuek.
-Dukiena Azkoagan be badau, ezta?
-Dukiena Azkuagan dau. Baiña hau Dukiena hau da hango zereko, etorriko zeroi.
-Eta Barajuenen nun euen konde hori, ze etxetan edo?
-E, horixe ezin neixu esan. Zeiñetan ezin neixu esan, zeiñetan auen hori. Gero horren zera, horren zera, ba, gero aurrera jarraittuko dutsut /jarraittukutzut/ zerien, ze horrek kondiorrek…