Bera zen morroia, baina ganadua maneiatzeko ugazaba

Transkripzioa

-Danetara eitten neban: barberu, errementari, ganaderu, danetara eitten neban, hori. Ni krixedu ixen nitzen esaterako, baiña neu nitzen uzaba han ha ganadue-ta manejetako. Pentsau ba hamalau urte agostun hogeta batin kunplidute neukozen. Ta setiembrin, ez dait ba, zazpi-zortzi edo, zortzixen ixeten da Andra Mari, basun azpigarrixe ekarri biher izeten /bizete/ zan ganaduentzako ta hori, ta bihergiñek ibiltxen genduzen enjeneralin artoxorran ta basuen ta danien ta hareri burdixegaz jun, azpigarrixe ekarri ta merixendi erun ta eitxeko. Ta merixendi, tia difuntik merixendi eta preparau ta hori ta ganaduk be lotu burdixen ta etorri zirin bi ganadukin, berbetan: “Nik basora jun biher juat /bixuat/”. “Ez” esan eutson perratokixen. “Bai, ez naz allegetan hara”, bastante bajutxu nitzen-ta, “ez naz allegetan hara ganaduk altxetako lekure”. “Geuk altxauko doguz, eingo dozuz zuk hori horrek. Erradurauko dozuz horrek”. “Bai, erradurau igul eingo dotez” esan netsen. Ta ein nebazen erradurau, kobretan banekixen. Kobrau ta han oniñoko zozer propinie be emoten eusten. Gauza handixe ez zan ordun, txakur haundi bi, hiru edo dana dalaku ixengo zan, baiña emon eusten hori be. Ta bueno, amaitxu ta esan netsen: “Bueno, oin nik jun ein biher dot /biot/” ta honaxe Bedaruko kruzera artin etorri biher neban /bineban/ basora. Ta hartun ganaduk, laukuen, ta honako baten allagau nitzen basora ta tiori deittu notsen ta “Berandu hator!” esan eusten ta. “Bai, aiba” esan notson “hau diruau kobrau dotena”. “Zer dok hau ba?” ta “[…] Motxa ta […] Noble perrau dotez”. “Hori be ein dok?” esan eusten. Ta hareri mutilleri be, “Benga mutillak, gaurko biherrak amaittute daz, beinga etorri hon. Merixendi jan, gurdixe kargau ta etxera jun biher dogu /biou/. Ikusten dok honek zelako eskukada diru ekarri dosten /ekarristen/?”. “Aiba, zeuretzat honek”. Ni pentsetan dot zerun egon nitzela ordun, ha emon eustenin, jolin ordun eskukada dirue. Esan eutsen hareri bihergiñeri: “Oin etxaukat Parisera juteko be nik bilddurrik. Honek edozer biher eitten dostek-eta”.

Egilea(k): Irati Bravo Bereinkua