Umetako jolasak

Transkripzioa

- Tortoliska-ta eitten gauen eskolan.
- Tortoliska ta sokasaltoka ta…
- Hori da, bertan topatzen zenduen…
- Bai, sokasaltoka. Gero tokoka be bai guk.
- Baitte tokoka be bai.
- Tokoka zan…
- Zelan da hori?
- Izeten zonan tokoka igual kuadrillie, ez dakitzu? Ta bat faten zan ta “toko!” eitten otsun ta [hak] harrapau biher zittuen “toko!” bestiei ta “toko!” bestiei ta “toko!” bestiei, igual hamar edo hamabi. Eta atzenengo eitten auena “toko” barriro. Takarraran igual. Han, ba, lekue egoten zan plazatik ziher ta handikaldetik ta harrapetan takarraran “toko!” bati, hak beste bati [eitten otsen], gero beste bat… Txandan holaxe eitten geuen tokoka. “Toko!” ta “Toko!”, [alkarren…] beste bat. Beste bat be [bardiñe[ izeten zan, […].
- Eta pote-poteka?
- Pote-poteka, bai. Pote zahar bat izeten zan harrixekin, [betetzen] zonan, eta gero zapaldu ondo ta harek “tra-tra-tra-tra” eitten euen potiorreaz ta danak gordeta sasi ostien, leixo ostien, leixo aurrien… ta, ba, han geldiketan zana, ba, topau ein biher euen [lehelengoko]. Ta zu juaten […] barriro harrapetan baotsuen potie zaukatzun lekue, buelta barriro. Eta barriro hamar kontau, begixak tapau holan ta “Bat, bi, hiru, lau…” ta bestiek bixen bittartien gure dauen lekuen…
- Tranparik ein barik…
- Gure dauen lekuen eitten jonan gorde. Ta gordeten zienien etorten zittunan, barriro harrapetan baeunan zeroi, geldiketan hitzonan lehen bezela. Baiña distraidu… ondo distraitzen…
- Pozik!
- Edozer gauzakin, ez?
- Bai. Ta gero arranpasetan eitten gauenien? Zueik be eingo zauien?
- Zer?
- Arranpasetan. Lurrien jarri, hankak hola ifini, hortara, hola, ta gero eskuek hola ta gero salto.
- Hori ez. Ez, ez.
- E? Guk bai.
- Hori zelan da?
- Ba, lurrien jarten zitzen, lurrien jarritte, e? Bat hemetik eta beste bat hortik. Eta gero hankak hola ifiñi ta honen gaiñien eskuek ta bestiek lurretik, ba, saltau ein biher izeten euien hola. Itten euien.
- Eta horrek ze izen zekan?
- Arranpasetan esaten geuen.
- Arranpasetan?
- Arranpasetan.
- A, beira, sekula ez dot entzun.
- Bai, ba, bi aldetik jarri ta bi… Orduen, [baiña], hankak hobeto luzaketan [gittuen], neskatillak, eta eskuek be bai eta alturan, hankan puntako alturatik. Eta gero [haik…] batzutan ta zapatiak salto eitten [euenien] begiondoko bat hartzen geuen, baiñe… Gutxitten, e? Gutxitten joten zan, zeatik distantzia egoten zan batetik bestera. [Luze ahal zan guztie] ta bestie bestekaldetik… Ta hortxe takarraran etorri ta… Ta alturie be ezan egoten haundixa, neskatillak, ba, hamar-hamabi urte, hamahiru.
- Orduan…
- […].
- … kirola be eitten zenduen, ez?
- E?
- Halako kirola, bueno, saltuak-eta be…
- Bai, hori eitten gauen. Ta beste jolasik ze eukitten zonan?
- Eta tortoloska esan dozu eitten zenduela, ez? Tortolosak.
- Tortoliseka.
- Bai, tortoliska bai.
- Eta ze…?
- Kanika bat gora bota ta…
- Oin ez da eitten?
- Ke, ba! Ezebez. Tortolis mordo bat hartzen zan hola ta botaten zien tortolisek ta ifintten zan… Izeten zonan, izeten zonan irabaztie tortolisek [aldemenera]… Nik ahaztuta [dauket].
- Bai, aldemenera ifinttie.
- Ha hartu bittartien haik tortolisek hola [ifini biher zauen].
- Ta alde bata euken lisue ta bestaldera rizaue.
- Bai, holako… bestaldera. Eta, ba, danei bueltia emon biher otsezun, kanikia gora bota eta [hareka], ta jausten jatzunien barriro ta… Ta gero bestie, zuk galtzen bazauen, bestie ta bestie, bestie… igual zortzi neskatilla holaxe jarritte mahaixen. Mahaixe, bai, lurrien! Holako… Gero beste bat dama-jokuen be eitten gauen guk.
- Zuek Mariñen gauza asko eitten zauen!
- Bai!
- Guk […] bakarrik!
- Hola, hartu, hartu… zela dauka izena? Teilla zati bat eta hola kuadro bat eitten zan hortara ta hortara. Ta gero hola ta hola. Ta hemen zentruen ifintten geuen harritxuek. Ta ez dakit nik gero zela eitten [geunan]. Han harritxue [ifintten] han… Ahaztuta dauket zela izeten zan. Dama-jokue izeten zan, dama-jokue esaten gutsen.
- Dama-jokua?
- Dama-jokue esaten gutsen. Ta holako zer bat, kuadrue, ein ta hortara ta hortara ta ez dakit harritxue han gaiñien ifini ta gero zela eitten geuen be ez dakit.
- Holako gauza asko honek han bertan etxe mordotxo bat eta lagunek danak bertan. Ta guk, [barriz], baserrixen… Bakarrik basarrixoi ta gu han.
- Inguruan bazekazuezen beste basarri batzuk edo?
- Inguruan beste etxe barik, beste etxe barik. Ta guk zer? Ganauak zainddu ta holako gauzak.

Egilea(k): Aintzane Agirrebeña (Badihardugu Euskara Elkartea)