Sutarako hautsa, arropa zuritzeko

Transkripzioa

-Erropa garbitzera, zure ama juten zan?
-Iturria! Burun hartuta ta geo haikin… gu´re bai, txikitandik ahal gendun morun.
-Eta ze erabiltzen zan? E, zuk ezagutu dezu sutako hautsa?
Baai.
-Erropa garbitzeko?
Erropa… ura urakin… ur irakiñakin traaa bota zea batian, zean jarrita, kupelian jarrita, eta ura… jaboia botatzen bazenun bezelaxe bota ta... Ba erropa txuriya ateatzen zan, e!
-Bai, e?
Erropa txu…
-Eta zer zan, sutako hautsa hartu ta…?
Surtako hautsakin. Hemen erropa guk ez genun... etxekok bakarrik izaten giñan, guk ez genun hoi hola iten, baiño hemen erropa garbitzen jende asko Donostiko erropa garbitzen zuna zan. Ta holaxe iten zuen /itezuen/, e! Ta ur irakiña ta... ura zea bota ta, kupelea ta… Astindu ta geo airian… lar gaiñian ta /da/, ez zea, alanbrian! Alanbrian noizpaite! Lar gaiñian ta /da/ lehortuta, e, erropak.
-Eta ze iten zuten, hoteletarako-eta?
Baai.
-Aberatsen etxetarako ta?
Aberatsendako! Baaai.
-Eta zuek ez, zuek etxerako.
Guk etxeko, guk etxeako bakarrik, guk ez gendun kanpoako iten. Guk baserriyan pixkat, ahal genduna…
-Eta behiyan esnia…
Behiyan esnia…
-Saldu?
Saldu ta harekin zerbait ekarri...
-Zerbait gehiyo saltzen zenuten? Baratzeko zerbait, tomatiak ala...?
Guk ez genun tomate askoik-ta iten. Guk artua ta babarruna. Errexena eukitzeko hoi zan, ta geo patata pixka bat. Ta geo tomate batzuk eta baina pixkat-eta, etxeako. Etxeako. Guk batza gutxi in deu. Esnia geo ni… hazi giñanian han, dexentiak eta, kalea ama hasi zanian astuakin ta /da/ pixkana-pixkana ba esnia… Behiyak hobetoxeo gobernatu ta… Baiño ordun belarra ere ez zan /etzan/ bate hazitzen, oain bezela. Oain belarra nunahi, izugarrizko belarra ikusten det /ikustet/. Orduan belarrak txiki-txiki-txikik. Noski, ez giñun simaurrik ematen ta /da/! Ez genun simaurra, ez genun gobernatzen terrenua ta… Ez bazan gobernatzen, harek ez zun ematen! Eta oain belarra nola hazitzen da /hazitzea/?
-Bai.
Nola hazitzen da /hazitzea/ belarra?
-Eta zuk…
-Nik, hara! Hau hiru o lau aldiz ebakita dakat, bihetz mutur hau, e! Itaiayakin, e!
-A bai? Ibiltzen ziñan igitaiakin?
Itaiyakin! Ze, belarra motx-motxa ta… hau´re, azkazal hau´re ze, sekula osatu be, azkazala o... hau, hau... hiru aldiz o lau aldiz.
-Orduan, lan gogorrak indakua zea!
Lana? Bueno, bueno. Gero oain esaten due /esateue/, esaten hasten dianian, gaizki bizi geala. Nik… kontra iten diyuet /iteyuet/, baiño ez due /eztue/… hasarretu eiten dia /eitedia/. Ta ixilik egoten naiz.
-Ez dutelako bizi izan, ezta?
-Ez dutelako bizi izan.

Egilea(k): Idoia Etxeberria (Badihardugu Euskara Elkartea)