1934ko iraultza Arrasaten eta Bergaran
Deskarga:
Bideo hau erabili nahi baduzu, jarri gurekin harremanetan eta kalitate onean bidaliko dizugu. Ez ahaztu mezuan BER-355-016 kodeko bideoa nahi duzula aipatzea: ahotsak@ahotsak.eus
1934ko urriko iraultzan gertatutakoak kontatzen ditu. Marcelino Oreja eta beste bi gizonen bila joan ziren. Marcelino Oreja "Cerrajera"ko zuzendaria zen eta hil egin zuten; beste bat ere bai. Egun berean Camilo Basterretxea atxilotzera etorri ziren Bergarara; abisua jaso zuen eta sozialistak iritsi zirenerako, ez zegoen han.
- Proiektua: Euskararen historia soziala Bergaran
- Elkarrizketatzailea(k): Idoia Etxeberria
- Data: 2021(e)ko martxoaren 27a
- Iraupena: 0:03:13
- Erref: BER-355/016
- Kodifikatzailea: Arianne Unamuno
- Gaia(k): Politika » Gerra aurrea » 1931-1936: II. Errepublika
Transkripzioa
- Aurretik, 1934ko iraultzan, hor be "Cerrajera"n-eta pasau ziran Mondrauen kontu batzuk gero zerikusixa euki dabenak Txomin Amasorrainen bizitzan, adibidez, ez?
- Bai, hor 34ko urrian, “revolución de octubre” deitzen da, eta sozialistak pentsau zeben, ba, iraulketa ingo zebela eta, ba, gobernua aldatuko zebela, ezta? Orduan diktaduria zegoen. Orduan, ba, egun hortan –esan dogu zein egun zan ezta?– urriaren 4a, Arrasaten goizian goiz juan ziran Toribio Agirre... ez, Toribio Agirrez ez, Marcelino Oreja –Marcelino Oreja zan garai hartan "Cerrajera"ko zuzendari– eta beste bi gizonen bila juan ziran. Honek eruan zittuzten han zerka ostera eta, klaro, konturatu ziran goizian zihar, ba, reboluziñua zaila zala egiten. Osea, gizon batzuk hartzia bai, baiña gauza bat iraultzia oso zaila dala, ezta? Eta nik uste dot suertatu zirala gero Vittorixatik, ba, ez dakit Flandeseko terzioak-edo etorri ziran, ba, insurrekziño haura moztera, ezta? Eta, ba, zer hortan tirokatu in zittuzten; hiruretaiko batek ihes in zeban, Azkoaga batek, eta bi gizon hil in zittuzten, beren artian Marcelino. Ezta? Karo, Marcelino zan "Cerrajera"ko burua. Bera ezkonduta zeuan Pureza Agirrekin. Pureza zan Toribio Agirreren alabia. Toribio zan lehenengo zuzendarixa "Cerrajera"kua eta gero, ba, zera, testigua pasau zotsan Toribiori. Eta, bueno, ba, hori hil zeben, orduan, izandu zan oso era gogorra. Egun berian sozialista batzuk Arrasatetik etorri ziran Bergarako Camilo Basterretxea detenitzera. Eta Altos Hornoseko Pedro Urbinak abisau zotsan zerari, Camilori, ba, bere bila zetozela. Nik ez dakit o personaz juan zan o telefonoz edo nola ingo zeben. Camilok, ba, etxetik alde ein zeban eta sozialistak iritsi ziranerako ba ya ezin izan zeban harrapau. Pentsatzen dot harrapau izan bazeben, ba, seguruasko, ba, Marcelinon bide berbera jarraittuko zebala. Ezta? Orduan, nik uste dot tema horrek min haundixa sortu zebala ba, bueno, ba, herrixan eta gure familixan ere bai, ezta?
Egilea(k): Aimar Marin (Eibar BHI) , Maider Perez (Eibar BHI) , Laura Rios (Eibar BHI)
Euskal Herriko Ahotsak proiektua babestu nahi?
Ahotsak diruz lagundu nahi baduzu, egin zure dohaintza txikia. Mila esker!