Antzinako arropak

Transkripzioa

-Gurasuak-eta zelan jazten zian? Ez dakitt, ama eta gona luziekin?
-Klaro. Nire ama-eta ez neuen ezautu gona luziekin. Ama ez neuen ezautu. Ez. Ama geure moduko... Hemen erretratuen ikusten da. Amak geure moduko abriguekin. Edo zapatak bere takoitxuekin. Edo, bai. Hortxe daz nere ama-ta, ekarri bixek, aitta-ta ama bixek. Bixetakuek. Ez, nire amak ez euen eruen buruko paiñolorik sekula be ez. Eta hemengo amak be ez. Eta ostera amandriek bai. Amandriek buruko paiñelue dotore ifinitta.
-Eta buruko paiñeluena ze izaten zan? Behin ezkondu ezkero buruko paiñelua ipintzen zan edo?
-Bai, aurretik be bai esaten dauenez. Aurretik be bai.
-Ezkondu aurretik be buruko paiñelua eruaten zan?
-Aurretik be bai. Hori da nire aittan-eta, Jesus..., nire gizonen aitte ta ama; Santiago eta Bibiana.
-Ze guapia!
-Oso guapie zan e, ma, e! Jolin! Menudos ojos! Jolin! Oso guapie zan. Ta aitta be gizon majue zan, formala-ta, bueno! "Más majo...". Oso. Eta hemen gure aittek eta amak hamaika urten aldie eukien -[...]
-[...] Porejenplo honen amandire, honen aman ama betik ezautu neban holaxe txanbriaz. Txanbrie ifintten euen eta txanbrien gaiñetik amantala. Ifintten euen monterie ibiltten euen betik. Dotorie, altie ta zera zan honen amandrie, Apotzakua.
-Monterie zeri esaten detsazu?
-Monterie? Buruko paiñoluai monterie esaten jako. Bai. Monterie dotore ifinitta, e.
-Eta esaten dozu orduan ezkondu aurretik be buruko paiñolua ibiltzen zala?
-Bai. Lehenao erueten ei euen ezkondu aurretik, ezkondu aurretik. Ezkondu aurretik. Gaztiekifintten ei zittuen buruko paioluek. Honein amandrie, "Amandrie Txikiñe" esaten gutsen [...] Bat zan txikitxue ta bestie zan altia. Eta horregatik esaten utsen, bisabueliai esaten gutsen "Amandria Txikiña". Eta bestiei amandrie, baiña bestiai "amandria txikiña". Ha zan txikitxuaue.
Gizona: txikitxue zalako.
-Buruko paiñelua bi puntakin edo zela ipintzen zan?
-Dotore ifinitta, e! Dotore eitten euen amandriek. Nik makiña bat bider orraztu neben hemengo amandrie; orrazketan neuen eta hemen eitten euen berak moiñotxo bat. Eta gero ifintten euen buruko paiñelue dotore, e. Hola atzeratu, hemen apurtxo bat hola harro ifintten euen, eta holaxe bi punta, ifintten euen lotu, korapilla ein, eta ra! tiraketan utsen hola; ifintten euen hemen bi hola, bi hegotxogaz, eta hemen, hemen ifintten zittuen holaxen. Dotore itten euen, dotore. Bera be dotoria zan, e, bera be oso pizpi(r)ittia zan.
-Orduan abarkarik-eta zeuk sekula ez dozu erabili, ez?
-Nik ez neuen sekula ezautu amandrie (amaren argazkia agertzen da) Horixe da, horixe da Amandrie txikiña.
-Ikusten dotsat ulia dakala bistan, ikusi eitten jako.
-Bai, ulie. Eske harek ez euen hemetik ifintten sekule; harek hemetik ifintten euen, hemetik.
-Baiña zeren modu diferentia, batzuk ya gero tapau eitten zeben edo?
-Ez, ez, ez. Ulie ez euen sekula tapetan. Harek ulie hemen, eta gero hemetik. Eta gero sartzen euen orratza, holan orratz-burubaltza, hori afiel burubaltza. Sartzen zittuen hemen bi, han eutsin deixen, joan ez dakixon atzera.

Egilea(k): Juan Martin Elexpuru (Badihardugu Euskara Elkartea)