Sakoneta baserria gerraostean

Transkripzioa

- Eta jaio ziñan Sakoneta baserriyan...
- Bai.
- ...eta zenbat senide ziñaten edo zein bizi ziñaten, Sakonetan?
- Ba, lau senire giñen ta aita-amak. Bai.
- Amonik eta ez.
- Zazpi urtekin hil zitzaiten amona han, bai, ezautu nuan amona, bai.
- Orduarte Sakonetan bizi zan amona 're.
- Bai, bai. Eta orduan, ba, hemeretzi urte, hogei eiteko neola ezkondu nitzan eta segituan haurdun gelditu nitzan eta hogei urteako ama in nitzan.
- Gaxte.
- Bai, bai.
- Eta, nola gooratzen dituzu zure, e, jaio ta lehenbiziko urte, umetako... ze giro zan itxian, edo...
- Bai, oso polita genduan.
- Bai.
- Aita udaran baserriyan [...] behar izaten zan, baiño neguan basarriyan ez zan hainbesteko lanik izaten eta orduan juten zan ba, ingurutako basarrita ba, ikuilluak konpondu eo [...] ekartzea. Eta, geo ba, aitak jartzen ziun hau ein behar da bestia ein behar da ta guk eiñ, eta...
- Baserri haundiya al zan, ganaua ta asko, edo?
- Ez, ba, ez. Beti ba, bost sei bat behi eoten zian ta geo txahalak, bai. Hegazti batzuek eta basarri hain haudiya 're ez da, txikiya da, biribilla da polita da, baiño mendik eta ba, ez zun bereikan, eta hantxe bakizu, esaten det ba nik, ba. Talua jan nahikua!
- Bai.
- Goseik ez giñun izaten.
- Ez? [...] juxtu gerra garaiko...
- Bai, bai. Hiru bat urte o hola izango nitun nik.
- Bai.
- Bai, ni gauza gutxi gogoatzen naiz, ezta? Eta, ba, esaten det, goseik eta ez giñun pasa. Txerriya izaten zan, babarruna faltaik ez zan izaten, artua ereiten zan, gariya ereiten zan. Orduan etxeko kosetxakin ba, fameliya mantentzen zuen gure gurasuak eta handikan ba, eskola juten giñan San Pelaioa.
- San Pelaioa, noa?
- San Pelaion eskola, San Pelaion beti eskola bat...
- Hor zahar etxia [...] hortan?
- Bai, bai, bai, hortxen. Eta, orduan, ba sei urtekin hasten zan garai haitan eskolan eta sei urte arte ze ingo giñun, ba? Ezer ez, jostatzen ta, ganauakin soruan ittulan ein ta. Eta geo eskola, ta behiñ hamalau urte ezkeo...
- Ittulan nola ibiltzen ziñaten, nola? Zer zan ittula hori?
- Ittula da ba, sorua ganauakin jiratu behar danen lurra, ta ganauan aurretikan, ba aita atzian jartzen zan herreminta manejatzen eta gu aurretikan ba makil batekin, ba, ganauak arrastuan txuzen eramaten, e, behiak eo iriak o txuzen eramaten. Ittula horri deitzen giñon guk. Gaurko eunian ez da holakoik izaten, dana traktore ta zea izaten da, baiño orduan hala izaten giñuan. Eta ba, aita kriston langillia giñuan, lanen bapo eakutsi ziun, geroztikan 'e beharren, lanen, asko ikasi behar izan det eta orduan ba, lana ta lana eta lana.

Egilea(k): Miren Zabaleta