Xemein Markina-Xemeingo ekialdean dagoen auzoa da. Elizate eta herri garrantzitsua izandakoa, 1952ra arte udaletxe propioa eduki izan duena. Herri izandakoaren gune nagusiak bi dira, biak Markina zaharrarekin parez pare: iparraldean, Arretxinagako Mikel Deunaren ondoan udaletxe izan zena eta udal probalekua eta hegoaldean, Xemeingo etorbideak Xemeingo enparantzara garamatza eta bertan Lea Artibai Ikastetxea eta Andra Mari jasokundearen eliza daude.
Dantza eta neska-laguntza<p>Neska-laguntza, erromeriatik etxera. Kalabazak egoten ziren dantzan; mutilak eskatzen zion neskari, eta ezetz esan hark, batzuetan. Dantza ona zen komunikatzeko.</p>