Sotora, kupel artera, sirena hotsarekin bat

Transkripzioa

- Gerra… Gerrako… Eta gero, pues, gu ez giñan jon hemendikan. Hemen geldittu giñan, porke amak zittun hiru ttiki, ta gero, zea, mutilla jaiotzeko zeon, porke gure Batista treintaiseisian jaio zan. Eta ez giñan muittu hemendikan. Ta sirenak hasten zianian, “iiiiiii” fabrikako sirenak-eta jotzen zittuzten. Eta gero, pues, hoi, bonbak-eta botatzen zittuzten, ta “[Hara! Hara!] Goiko kalian bonba! Goiko kalian bonba!”. Eta hola zerbait, biñon gutxi. Eta sirenak hasten zianian, gogoratzen naz korrika danak goitik behera jeisten giñan, eta sartzen giñan hor bihian. Beheko zean zeuden barrikak, porke itten zuten sagardua. Hor zeon… Ekartzen zittuzten sagarrak ta hor itten zuten, ta han atzetikan pasatzen zuten ta hemen saltzen zuten sagardua.
- Saldu iten zuten?
- Saldu itten zuten sagardua.
- Eta barrikak zeuden?
- Bai. Eta zeuden barrika haundiyak. Eta hara joten giñan. Ni gogoratzen naz hor barrikan ixil-ixilik eta nola egoten giñan. Eta gero, berriz, pasatzen zanian dana, berriz gora. Bai, biñon gutxi gogoratzen naz. Gero gogoratzen naz, ez dakit “del Batallón de Trabajadores” o zer ekartzen zittuzten, ta etortzen zian horrea, On-bidea, atze hortaa /atziortaa/. Zine haundi bat zeon, “cine On-bide”, eta hor sartzen zittuzten. Eta lo ta danak. Eta gue ama beti erritan: “Ez jon horrea! Zorriya ta zikiña besteik ekartzen ez duzute ta!”. Klaro, haiek erropa zikiñakin-ta, gaixuak!
- Eta zuen amak o aittak o ez zittun kontatzen hola gerra garaian herriyan gertatutako kontuak?
- Bai, kontatzen zittuzten. Bai. Gue anaiak gehio, biño kontatzen zittuzten. Hor bidian nola jarri zittuzten zakuak eta; etorri tropa batzuk etorri ta ezin pasa ta. Kontatzen zittuzten hola gauzak, biño ni ya… Ni oso ttikiya nitzan ta oso gutxi gogoratzen naz ni.

Egilea(k): Aintzane Agirrebeña (Badihardugu Euskara Elkartea)