Dantza taldean herrian eta herritik kanpora

Transkripzioa

- Eta gazte denboran erromerietara juteko ohiturarik bazenuten?
- Gutxi. Orduen edade zera genduken eta gaztiek giñen artien erromeri..., ordun ez, artien gaztiek giñen eta. Bestela mendixen eta bai ibili, bestela mendixen asko ibiltzen nintzen. Fubola, mendixe eta hortxe.
- Dantzan ere noizbaiten hasi zinen, ezta?
- Dantzan gazte-gaztetatiken. Eskolatik hasi giñen. Eta eskolan dantzan, eta hantxe.
- Eskolan dantza erakusten zuen, eskolan bertan?
- Nik ez, baiña neuri bai.
- Baiña erakusten zuen ordun?
- Bai.
- Eta zein izan zenun maixu?
- Oin ekarriko du erretratue. Ia ezautzen dezun. Hermanuek, hamen ikusten die... Bat... ez da paparra ikusten. Hamen dao bat hermanue esaten giñona, ta hamen herritarra 'Epenekua' edo, zera zan Epe, Epe esaten giñon, Epeneko harek erakusten zigun. Eskolan ibili nitzen denporan haure ibili nun maixo. Gero hamen alde batera, eskola haure eta beste bat zauen hamen, nola esango dizut nik, nazionaliste edo hola zea zan ordun, 'Bizkaitarra'-edo esaten zikona. Eta han´e grupue formau, dantzan eta, eta guri orduan donostiar batzuk etortzen zien hona erakustea. Eta han ibili nitzen, han´e. Eta hamen´e eskolan´e bai maixu ze honekin, eta bestie aparte. Eta ordun politika, bi bando bezela zeuren, karliste eta nazionaliste bezela edo, eta batzuei, maixo batzuek honek zera erakusten zun eta bestiek bestera.
- Parejaka ala?
- Ez, bestela, grupue. Nik eztakit, dantzari bizkaitarrak eta esaten zeben ordun. Eta bat karliste edo zana, hareandiken Florian eskolan ibili nintzen, harek´e erakusten zun haure’re zea zan. Eta gero bestie, beste grupue aparte, politika bezela edo zea jarritte, eta han azkottiar batek erakusten zun, Antton Aldako zan haure, erakusten zuna, eta donostiarrak´e etortzen zien erakustea; eta hantxe. Eta grupue formaute. Eta gero orduan hamen 'pospoliñek' esaten zan, eta emakumien grupue´re bai, neska-mutillek. Gerrie erten zun egunin’e gu Ma(da)rixan ari giñen dantzan. Eta gero han esan ziguen kalera bajatzen giñenin ahal degunen aldau eitteko eta baezpadare.
- Nola jazten ziñeten?
- Zuri. Dantzari bezela, baiña baezpada´re ordun erten berri zan eta batzuek karlistek, bestiek bestera. Hori esan ziun behintzet, kalera bajautakun aldau eta zera eitteko.
- Eta inguruko herrietara ta juten ziñeten dantza eittera?
- Ba artien hainbesteraiño. Donostin eta izan giñen, Donostin futbol kanpuan, Atotxa zan orduen eta dana beteta, dantzari hamengo Gipuzkoko zera zan, dantzari, futbol kanpo dana beteta egon zan. Neska-mutillak edo. Eta han, beti hori akordatzen zat, anekdota edo nola esaten da, kontue, eta kalien pasieran gebillela emakume batzuk bazetozen eta gu´re bai espaloian pasieran giñozten eta, eta hala esan zixon batek, gu baiño zahartxuao: "Quítate de la traba!". Esan zun, eta denda batea jun giñen erostera "pan de leche" edo zea zan eta, "pan de las diez céntimos".

Egilea(k): Juan Martin Elexpuru (Badihardugu Euskara Elkartea)