Iñaki Azkuna, Durangon euskarari eutsi ez ziotenen adibide
2014ko mar. 26a, 16:18
Euskararen transmisioaren etena etxean bertan bizi izan dute hainbat familiak. Horren adibide ditugu Euskal Herriko, Hego zein Ipar, zonalde eta familia euskaldunetako hainbat seme-alaba. Horietako bat da zendu berri den Iñaki Azkuna Urreta, Bilboko alkate jauna. Jaiotzez durangarra, bertako familia euskaldun batekoa, egoerak egoera zoritxarrez bere ama-hizkuntza galtzera eroan zuena.
Iñaki Azkuna Urreta durangarra zen, familia euskalduneko semea. Askotan entzun genion esaten frankismoaren eraginez ama-hizkuntza galdu zuenetariko bat zela. Zoritxarrez, Azkuna ez zen euskara galdu zuen bakarrenetarikoa, eta Durango ez zen hori bizi zuen herri isolatu bat. Beldurrak eta errepresioak itotako hainbat familiatan euskara biktima ahul eta indargabea izan zen.
Ahotsak.com-en horri buruzko hainbat aipamen jaso ditugu Euskal Herri zabalean. Elkarrizketatzaileok behin baino gehiagotan bizi izan dugu gure lekukoen etxeetan beraien seme-alabek ere ez jakitea euskaraz; benetan egoera latz eta gogorra da hori eta Durangoko hainbat etxetan horixe bera gertatu izan zaigu.
Azkunaren kasua aipatuz, Durangoko lekukotasunak dakartzagu gogora. Gainera bere senitarteko zuzenak, etxe berekoak, bere odolekoak, elkarrizketatzeko aukera ere izan genuen, bere osaba-izekoak.
Apin Urreta, Iñaki Azkuna Urretaren osabak, bere amaren neba zela kontatu zigunekoa:
Herriko seme asko kanpora ikastera joan zirenean eta gerraosteko egoeraren ondorioz, hainbatek galdu zuten ama hizkuntza Jose Mari Amantegik dioskun legez:
Juanito Gallastegik "euskerie euenik bez" dio pasarte honetan. Durangoko alderdi batean euskaraz egiten omen zen eta bestean erdara zen nagusi. Kultura eta zabaltasuna erdararekin lotzen omen zen eta euskara, ostera, baserri, pekorotz eta behiekin.
Umetako lagunek euskaraz zekitela gerora jakin zuen Juanitok.
Iruzkindu
Erantzuna emateko, sartu ahotsak.eus-eko komunitatera.
