Txiliku izenaren jatorria

Transkripzioa

- Hori Zarauzko auzo bat zan. Hor 'e, juxtu Getaiko bidean, hor 'e Zamaiko Zuloa edo deitzen zaion txoko hortan zegoen auzo bat, hola pixkat tonttorrean. Eta, bueno, izan zuen bere garrantzia garai batean ontziolak zeudelako hor. Hor eiten zian ontziak, bueno, barkuak eiten zian. Eta, bueno, ba, ai naiz esaten, ez dakit, e, gutxi gorabehera hamaseigarren mendeko kontua izan daiteke, ezta? Ta, bazan auzo txiki bat, hor 'e bazian halako basarri, basarritxo batzuk eta auzoari Txiliku deitzen zitzaion. Ta bada baita ere iturri bat, e, Txilikuko iturria deitzen zaiona.
- Oaindik bada?
- Oaindik bada. Eta esaten da gaiñera, zarauztarrak egozkorrak dirala esateko, e, hola, eozkorrak adierazteko, Txilikuko urarekin bataiatuak gerala, ezta? Baiño, juxtu dago, Parrokian atzekalden, Markesan terrenoetan. Eta lehengo ohitura, o ez dakit, ohitura zan ur hori erabiltzea, e, bataiatzeko, ez? Bataiatzeko garaian.
- [...]
- Hoi da. Ta bueno, ba, hortik etorritako [...] da. Auzo hori erre zan oain dala, ez dakit, igual berrehun bat urte edo horrela erre zen, eta zeak, Markesak eukiko zun, ba, pentsatzen det interesa bere lurraldeetan hartzeko, edo. Ez dakit, behintzat eskeiñi zitun lurrak, e, "estramuros" orduan esaten zuten bezela, herritik kanpora. Ta justu, herritik kanpora zian, e, zeako kalean, Santa Maiña kalean. Ta Santa Maiña kale hortan, ba, batzuk egin zuten etxea.
- Txilikutarrak.
- Txilikutar batzuk, eta Txiliku izena zun hark ere. Eta horrea joan zan bizitza, bizitzea aiton-amonak, nere aiton-amonak joan ziren. Ta nolabait hartu zuten hango tituloa. Eta bueno, geroztik, ba, bueno, ba, familiak izan du. Badaude Zarautzen beste familia batzuk baita 're Txiliku izena dutenak, eta bueno, ba, gehiago dira, ezta? Haiek ez dia Olaizola, dia Aranguren, eta Egibar, eta beste...
- Baiña jatorri berekuak.
- Jatorri, e... Etxe horretakoak, etxeak agintzen du, etxeak du nolabaiteko agindua. Ezizen kontuan etxeak ematen du, edo, e, nortasuna, ez e, ez personak. Orduan, ba, hor mordoska bat gea zarauztarrak Txiliku izena daukatenak, daukagunok.

Egilea(k): Miren Zabaleta