Pitxerra buru gainean

Transkripzioa

-Eta lehen ez zan egoten dutxarik komunetan.
-E?
-Etxetan lehen dutxarik-eta ez zala egoten.
-Ez, ez zeon /etzeon/ dutxarik.
-Nola, nola iten zenuten garbitzeko?
-Nola? Erropak garbitzeko iturria jun ta /da/… buf, hala. Arroka juten giñenian arrokan ta /da/...
-Eta erreka, errekarik?
-Ez, Igeldon ez da /ezta/ errekaik. Ez. Iturriyak pai.
-Iturriyak.
-Bai.
-Eta zuk beti ezautu dezu etxian ura ala…? Kanillako ura?
-Ez, ez. Guk beti ur... preskua ura.
-Zuek beti iturrira juten ziñaten ur billa?
-Bai.
-Eta nola ekartzen zenuten ura bueltan?
-Ontzin hartu, burun jarri ta ala. Oain hor ibiltzen diran “tercer mundo” o zer dia hoik? Hola.
-Buru gaiñian jarrita, orduan? Pitxerra ala…?
-Hola jarri ta burun zea bat, bueltako zea bat in, eta hari jarri, eta bate eutsi gabe. Ta batzutan birian bota, ta etxea.
-Eta urruti zeon iturriya ala gertu?
-Ez dakit pa nik, hamar bat miñutu o.
-Bueno, ba...
-Ordulaurden bat eo.
-...bazeon bidia. Eta erropa garbitzera ere iturrira?
-Bai.
-Eta... Lehen, e, emakume batzuk gobara iten ibiltzen ziran.
-Bai, asko. Asko.
-Abera… bueno, Antiguako etxetarako eta…
-Han, Donostikua, Donostiko aberatsak, erropa hoiyek ematen zuen.
-Eta hori, gobara nola, nola iten zan?
-Nola ein? Aurrena busti, jaboiya eman, ta geo e(g)osi, kuela, hola barrikak sagardua eukitzeko bezelako batzuk, eta han e(g)osi, eta geo iturria berriz´e eaman, eta aklaratu.
-Eta hori, kuelan hor egosi, nola, ur berua botatzen zitzaiyon?
-Ura, bai. Ura berua bota.
-Eta tapatuta euki behar zan ala…?
-Bai, tapatuta pixkat euki, ta...
-Eta zuek etxian hori iten zenuten, ala…?
-Bai.
-Bai?
-Bai, etxeko erropa´re hala ite(n) zan ordun. Asko. Bai.
-Eta ze jaboi edo ze erabiltzen zan?
-A, jaboiya beti Chimbo ta holakuak, bai.
-Eta sutako hautsa erabiltzia... hori ezautu dezu?
-Hua´re botatzen ziyuen.
-Bai?
-Sutako hautsa´re, bai.
-Eta zertako zan hori?
-Nik ez dakit hua zeatik botatzen ziyen.
-Txuritu-o ingo zun?
-Bai. Sutako hautsana, bai.
-Eta gero zenbat denbora euki behar zan hori egosten ala beratzen?
-Eosten eukitzen zuen bastante denboan, ur berua botaez. Ura berua jaboiyakin-ta botaez. Eukitzen zuen, bestiak hautsak botata, ta hola.
-Baiña hurrengo egunerarte eta bai, hainbeste denbora ala...?
-Bai igual, hurrungo egunearte igual.
-Bai?
-Bai.
-Eta gero hori, aklaratu-eta iturriyan.
-Bai, aklaratu eta geo euzkitan jarri.
-Ta nola eramaten zan iturriraiño?
-Burun!
-Burun? Ta ze, hola ontzi haundi baten sartuta ala...?
-Hola ez, maindire batian eo hola, zea, fardela inda.
-Pardela inda?
-Bai.
-Orduan pardela in ta...
-Burun hartu ta...
-Eta lehen esan dezun hori, buruan jartzen zana bueltaka, horrek izenik bazun?
-Burutia.
-Burutia?
-Bai.
-Burutia. Eta hori, hori emakumien lana izango zan, ezta? Erropa garbitzia.
-Hoixe! Gizonak ez zuen /etzuen/ iten.

Egilea(k): Idoia Etxeberria (Badihardugu Euskara Elkartea)