Bergarako herriguneko toponimia

Transkripzioa

- Itxoin, itxoin, behetik gora hastia igual hobe izango dou?
- Infernutik gora hastia?
- Bai.
- Ba, Infernukotik gora… Infernukotik gora lehelengua… lehelengo Infernuko etxiak, behera, Infernukua esaten jakona.
- Hari zela esaten gontsen izena maistruari ta…?
- Barrenanekua be bai esaten jakon etxe hari, Barrena maistrua. Ta guk bestekaldeko Taketanekuai be esaten gontsan Barrenanekua. Osea es ke… Horri guk Infernuko etxia ta goixan Barrenanekua bizi. Etxiai izena, ba, Infernukua esaten gontsan a la primera casa. Gero bigarrenai Loidiñekua. Osea, lehelenguai Infernukua, Infernuko etxia.
- Bigarrena Loidiña esan dozu?
- Bigarrenai Loidiña esaten gontsan.
- Hori ze da, bastante etxe haundixa hori?
- Bai, haundixa ta ederra. Ta hurrengo Domingo txikixanekua. Eta…
- Hurrengo Galtzairunekua txiki bat.
- Bai, […] hurrengo Galtzairunekua bai, hori da.
- Zelan?
- `Galtzairua´, ez dakit zegaittik esaten zotsen batenbati, Galtzairunekua esaten jakon. Eta gero Galtzairunekotik, ba, horixe lehen esan dotsuten Mekoletanekua eta Otazuaneko fabrikia. Alde hortatik …
- Mekoletanekua ipini dou?
- Hirurogeta hamarra Mekoletanekua.
- Baiña lehen…
- Lehen ez dakit apuntau dozuen.
- Ez. Baiña beste… hortik gora ya Don Karlosenera dana da Otazuan fabrikia?
- Fabrikia zan.
- Fabrikia zan.
- Otazuan fabrikia ze numero ipini dou, hirurogeta bost?
- Bai.
- Horrek zati dexentia hartuko dotsue hor mapan. […] Gero, Infernukuan bestekaldetik…
- Kamiñuaz gaindik…
- Kamiñuaz gaindik lehelengo Taketanekua.
- Aber, hor dao… hirurogeta bederatzixa ze […] esan dou dala? Galtzairuneko parian bestekaldian dao etxe bakar bat, haundixa
- Intzaneko etxia, etxe haundi bat.
- Palazio haundi bat.
- Hori ze numero da?
- Ez dakit zeaittik esaten jakon Intzanekua…
- [Klaro, hor Intzanekuak biziko zian ta].
- Eta hortik, hortik Infernukora bittartian hemen goittik ezebez, ortua. Hor ezebez ez dao, ezebez.
- Hor ez dao izenik?
- Ez dao. Bueno, baiña hemen Infernuko parian, hemen, bai. Hemen Infernuko parian hemen kantoian bai Infernuko etxia hor. Ai… ez, Taketaneko etxia. Hor bati [zelaixok eta Taketaneko] etxia ta honek bestiok Estaziñokuak. Entenditzen dozu?
- Bai, bai, bai.
- Taketaneko etxia.
- Taketanekua.
- Lehen be apuntau [giñuan], ba.
- Taketanekua. Ta hau redondelau… Masterreka, e? Hor Taketanekua ya Masterreka da ta honek Estaziñoko etxiok be Masterreka izengo dia.
- Eta hor…
- Hor Taketanekua […]. Eta hor bi be ein zeinkiez, oin beste bat dao eindda berrixa, baiña izena harek etxiak guk be Taketanekua. Aldemenian einddako etxiei ezebez.
- Osea, Taketanekua, gero ortuak eta gero Intzanekua?
- Bai.
- Bai. Izenak horretxek. Ta hemen [gero…] baiña… Ta honek be oin beste bat dauka eindda aldemenian etxia baiña izena guk […] ez, numerua […].
- Bale, bale. Intzanetik gora?
- Intzanetik gora hurrengo…
- Bittarte bat, ez?
- Baittarte bat.
- Bai, tejabana bat.
- Eta… lehelengua Kosteiñekua lehelengo etxia.
- Zazpi hiru?
- Gero Amenabarrenekua.
- Zazpi lau.
- Gero Leon Intzana. Leon Intzan etxia, bai, Leon Intzan etxia. Numeroik bapez.
- Ardatxanekua, Maixuan etxia…
- Itxoin, Maixuan etxia ze da bastante haundixa?
- Oin berrixa eindda botata, baiña lehen bittarte bat zeuan.
- Bai, bittarte bat zeuan…
- Bittarte bat, etxe txiki zahar bat zan.
- Bittarte horretan bertan?
- Bittarte horretan bertan zeuan.
- Bittartetik Infernu aldera ala goraotikan?
- Infernu aldera Maixuan etxia.
- Ta gero bittarte bat…
- Ardatxaneko etxetik hurrengua zan. Oin honek ez dakit zela daon ipinitta hor. Ta gero, Ardatxanekua, Maixuan etxia ta Sardonteixa, oin Pertxa daona. Haintxe akabau Masterreka…
- […]
- Pertxa [nun dao]…?
- Pertxa hau da.
- Pertxa hori da. Ta Pertxa daona Sardonteixa, Sardonteiko etxia esaten jakon honi.
- Maixuan etxia…?
- Maixuan etxia ta Pertxanekua bat da oin, hueko bat, zeatik oin Maixuan etxia ez dau esistitzen, Pertxa ein zeben. Entenditzen dozu?
- Hau da, orduan.
- Eta hor, hueko huandi hortan.
- Eta Saardotegixa ze esan dozu?
- Horixe, Sardonteikua, etxia.
- Osea, Maixuan etxia ta Saardoteikua gauza berdiña da?
- Bai, gauza… lekua berdin baten dare oin, baiña lehen bi etxe zien: Sardonteikua zan etxe haundi bat ta Maixuana zan etxe txiki xahar-xahar bat, oillotokixakin goixan.
- Ta bittartian [bittarte…].
- [Bi], ez?
- Pero ahora todo está en uno. Hor situatzeko ez dakit.

Egilea(k): Aintzane Agirrebeña (Badihardugu Euskara Elkartea)