Hezkuntza gerraostean

Transkripzioa

-Ta gero eskolan egoten zan e, banderie egoten zan, bandera españolie egoten zan. Ta goixien eskolara sartzeko banderie ipintten euen, orduen kantau itten zan, eskumeko eskua jasota kantau biher izeten geuen. Eguerdixen kentzeko be bai, ordubi tterdiretan ipintteko be bai, ta boste t‘erdiretan urteteko be bai. Ta goxien kantetan zan, kantue kantetan zan “De pie camarada, siempre adelante, cantemos el himno de la juventud, España gigante… España gigante, nuestra juventud”. Oin ahaztute dauket. Gero eguerdixen kantetan zan “Cara al sol”.
-Oseake diferente.
-Diferente. Eguerdixen kantetan zan “Cara al sol con la camisa nueva” hori kantetan zan, ta gero illunkeran “Por Dios, la patria del rey, lucharon nuestros padres. Por Dios, por la patria del rey, lucharemos nosotros también. Todos juntos en campaña lucharemos en unión, defendiendo…” ta guk esaten gauen “defendiendo la bandera de… la bandera español…” ta guk esaten gauen “defendiendo la cazuela del puñetero arroz”, ta maisuek entzuten euenien, egurre! Bai horreik e… banderie hiru bider ipintten zan. Gu…
-Ulertzen zenduen zuek zer kantatzen zenduen?
-Bai…! Guk zera gakixenan guk orduen. Buenooooo. Ta gu sekule ez giñen jarri pupitrien e, eskolan. Sekule be ez. Kaleko mutikuek egoten zien pupitrien, ta basarrikuek egoten giñen banko korridu baten. Erderaz ez gekixen guk! Guk ixe hamabi urtera arte erderaz ez gekixen. Guk eskolarik ez geuen ikesi, zelan ikesiko gauen ba euskeraz, erderaz ez gekixen ta beti erderaz esaten uskun ta. Ta goxien eskola aurretik partiru biher izeten zan esnia, kalera. Basarrittik ekarten zan esnia kalera ta partiru in biher izeten zan. Ta beti aillegetan giñen berandu. Ta maixuek esaten uskun “¿Dónde has estau?“ ta “repartiendo las leches”. Karo, marmikada esnie, ba, etxe askotan partiruten geuen. Guretako baeuken zentzune. “¿Cuántas clases de leche has traído pues?” ta emuten uskun egurre. “Pues de vaca” ta “Pues entonces no se dice las leches, se dice la leche”. Guk zer gekixen ba, guk leku askotan itxi biher geuen /bigeuen/ ta guk “repartiendo las leches”. Ta “las leches nos repartía él”. Hori izeten zan, orduko zera. Ba, zan, konpletamente desberdiñe zan.

Egilea(k): Iñigo Agirre Mendieta