Txerri-hiltzea eta honen inguruko ohiturak

Transkripzioa

-Eta txerria hiltzen zenean zer izaten zan auzolanean bezela edo etxekoak bakarrik?
-Ba ez. Eusteko ta askotan aurrenekotan, gu umek giñenen zean kanpokok etortzen tzien auzolan bezela, baiño gero atzenaldera ez, atzenaldera ia etxekokin zeatzen giñen.
-Nun jartzen zan txerria hiltzeko?
-Egoten tzan, txerrintzako bere mahi espeziala egoten tzan. Lau egurrekin einda egoten tzan, e, baiño. Mahie zan bi zeatan ba erdin sakonago zeuken. Lau hankakin, bi ohol, baiño etzien [uzten zeatzen] zan hola puxkat, bai. Geo zeatzeko ere, etzanda txerrie eukitzeko eta daneako enkaje harrek ba eutsi eitten tzion zerai.
-Sekula txerriak alde egin edo?
-Bueno, askotan alde ein, askotan atzetik buelta billa jun behar. Bai.
-Odolkirik eta txorixorik egiten zenduen etxean?
-Bai, bai.
-Zeinek egiten zituen?
-Amak.
-Eta bezenduen ohiturar txorixoak eta odolkiak egindakoan auzora partitzekoe ta?
-Bai, bai. Apaizei eta medikuei eta hori denai, hori denentzako zeatu behar zan.
-Hori zer zan, obligazio bat bezela?
-Obligazioa ez baiño usario bat, usario bat. Hue ezpazan ematen gaiñea eztakit, pekatue eingo bezendu bezela, e. Bai, medikuai, sekretarioi, apaizei..., hoik ia izaten zien fijo.
-Eta txerria hiltzen zenduenean, haragia, urdaia eta gauzak nun mantentzen zituzuen?
-Ba gatzakin. Depositu bat zeon, harrikin, harriko zea depositu zea bat, eta horik gatzakin jartzen zien, gatzakin. Aurrena jartzen zendun gatza, jartzen zendun igual bi o hiru zea, este, puskak, txarri hankak edo besok edo lo ke sea, eta geo berriz’e kubritzen zendun gatzakin. Berriz’e. Lodin zea baten. Gero berriz’e beste kapa bat jartzen zan; eta hola ba...
-Hola mantentzen zan?
-Hola mantentzen zan. Eta gero gaiñen tapatzeko ba jartzen zan pixu batzuk, harrikin o bat o beste. Hola zeatzen zien.

Egilea(k): Juan Martin Elexpuru (Badihardugu Euskara Elkartea)