Maritxu Gaztelumendi Urruzola

Oiartzun (Gipuzkoa) (1938-2020)

Biografia

Oiartzungo Karrika auzoko Aroxkene baserrian jaio zen, 1938ko uztailaren 17an. Aroxkene baserrikoa bertakoa zuen aita, eta Errenteriako Egiburu baserrikoa ama. Ahizpa zaharragoa eta bi anaia gazteago izan ditu Maritxuk. 22 urte inguru zituela kalera joan zen bizitzera familia guztia, Karrika auzoan bertan. Eskola garaian, etxeko lanetan laguntzen eta esne partitzen ibili zen. Zerbitzari lanetan jardun zuen gaztetan, Gurutze auzoko jatetxe batean hasi eta Errenteriako Panierren, Maria Cristinan, Igeldon, Fagollagan zein Epeleko Etxeberrin ere aritzeraino. 24 urte inguru zituela, ordea, administrazio ikasketei heldu zien Maritxuk, eta ikasi bitartean, haurrekin irakasle aritzeko aukera sortu zitzaion, Errenterian lehenik, eta hazten ikusi zuen auzoan bertan gero, Oiartzungo Karrikan, hain zuzen. Karrikan kultur sustatzaile lanetan ere jardun zuen, dantza taldea eta beste hainbat kultur adierazpen bultzatuz, eta gaur egun Karrikan den Artaso Elkartea abian jartzeko lehen pausoak eurek eman zituzten, gerora auzolanean altxatua izan bazen ere. San Migel patronatuan hasi zen lanean gero, eta  Villabonara ezkondu zen; bertan zazpi urte inguru egin eta Oiartzunera itzuli zen bizitzera, Ugaldetxo auzora, senarra eta bi semerekin. Oiartzunera itzuli eta gerra aurreko “poxpolinak” berreskuratze lanetan jardun zuen, Jon Oñatibia idazle eta txistulariak abiatutako asmoa gauzatuz. Hiru liburu ditu idatziak eta bere kontura argitaratuak: `Karrika Xabaleko aritz-ondotik´ (2004), `Poxpolinak´ (Jon Oñatibiaren oroimenez) (2004) eta `Aitona sutondoan ipuin kontari´ (2014).

Zintak

KodeaDataProiektua
OIA-118 2015 Euskal Herriko Ahotsak
OIA-119 2015 Euskal Herriko Ahotsak
OIA-122 2015 Euskal Herriko Ahotsak
OIA-123 2015 Euskal Herriko Ahotsak
OIA-124 2015 Euskal Herriko Ahotsak
OIA-125 2016 Euskal Herriko Ahotsak
OIA-126 2016 Euskal Herriko Ahotsak
OIA-127 2016 Euskal Herriko Ahotsak

Pasarteak

Hiztun honen materiala landuta dago eta hauek dira oraingoz aztertuta eta katalogatuta ditugun pasarteak. Bideoa edo transkripzioa duten pasarteek ikonotxoa dute

#Titulua
1 Karrikatik Arraguara, Villabonatik pasata Bideoaren ikonoa
2 Lan klase ugari probatu eta langintza askotan jardundakoa Bideoaren ikonoa
3 Zerbitzariak non-noiz lan egiteko antolatzeko modua Bideoaren ikonoa
4 24 urterekin ikasten hasi Bideoaren ikonoa
5 Aroxkene Berriko eskola Bideoaren ikonoa
6 Artaso taldea: Karrikan haurrekin lanean. Dantzari txikiak. Bideoaren ikonoa
7 Mezetan dantzarako toki eske Bideoaren ikonoa
8 Elizako dirua apaizari eskatu Bideoaren ikonoa
9 Karrika auzoko txabola eta Maritxuren despedida Bideoaren ikonoa
10 Karrika auzoko dantzari txikien desagerpena Bideoaren ikonoa
11 Artaso, Karrika auzoko Elkartea Bideoaren ikonoa
12 Oiartzunen pospoliƱak berpiztu nahian Bideoaren ikonoa
13 PospoliƱak aurrera ateratzen Bideoaren ikonoa
14 "Aitona sutondoan ipuin kontari" ipuin bilduma I Bideoaren ikonoa
15 "Aitona sutondoan ipuin kontari" ipuin bilduma II Bideoaren ikonoa
16 EPA-HHI ikastaroan Bideoaren ikonoa
17 EPA-HHI ikastaroetan 3 urtez Bideoaren ikonoa
18 "Hiltzeko zorian dagon gizona" ipuina Bideoaren ikonoa
19 "Nagusia eta morroia" ipuina Bideoaren ikonoa
20 Mikel Laboarekin lanean Bideoaren ikonoa
21 "Zeruko kantak" Bideoaren ikonoa
22 "Erregearen hiru alabak" Bideoaren ikonoa
23 "Ama emaidazu jaten" hitz-jolasa Bideoaren ikonoa
24 Aho korapiloak eta kantak onuragarriak haurrentzat Bideoaren ikonoa
25 Eguneroko bizitzari lotutako kanta eta hitz jolasak Bideoaren ikonoa
26 "Txoriaren atxiloketa" Bideoaren ikonoa
27 "Txoriaren atxiloketa", azalpena Bideoaren ikonoa
28 "Txantxote"-ren esanahia Bideoaren ikonoa
29 "Esneketaria eta esne hartzailea" Bideoaren ikonoa
30 Esnea lapasteko arriskua Bideoaren ikonoa
31 Esneketaria, ikazketaria... Bideoaren ikonoa
32 Esnea mamitzea edo kalatzea Bideoaren ikonoa
33 Galdutako esnea berreskuratzen Bideoaren ikonoa
34 "zatan" aditz laguntzailea ez da oiartzuera Bideoaren ikonoa
35 "Oiartzungo etxe batzuei baten batek botatakua" azalpena Bideoaren ikonoa
36 "Oiartzungo etxe batzuei baten batek botatakua" Bideoaren ikonoa
37 Zuberoa jatetxea, Oiartzungo Garbuno baserria. Bideoaren ikonoa
38 Abarka handiekin gari-hazi bila Bideoaren ikonoa
39 "Aranbire, pantasi handi; gona luzia Garagartzako" Bideoaren ikonoa
40 "Hau da hau, karetx-ipurdi!" Bideoaren ikonoa
41 "Kiyo, kiyo, Kantoyakua" Bideoaren ikonoa
42 "Txintxua ta izpiya" Bideoaren ikonoa
43 "Seme Gazteena" Bideoaren ikonoa
44 Haurrei azalpen egokiak ematearen garrantziaz Bideoaren ikonoa
45 Astoa eta otsoa (baseliza zaharreko gertaerak) ipuina Bideoaren ikonoa
46 Hika, zuka eta berorika Bideoaren ikonoa
47 "Ijitoen entierroa" Bideoaren ikonoa
48 "Pazko eguneko bazkaria" Bideoaren ikonoa
49 Pazko asteari buruzko azalpenak Bideoaren ikonoa
50 Esne kontuak Bideoaren ikonoa
51 Maria Inaxi eta Bartolo. Bertsoak. Bideoaren ikonoa
52 Ameriketara joan aurreko gosaria Bideoaren ikonoa
53 Pernando Amezketarra eta Txirrita Bideoaren ikonoa
54 Oso emakume gutxi famatu eta goratu izan da Bideoaren ikonoa
55 Karrikako haurrak eta Zaragozako maistra Bideoaren ikonoa
56 Gurasoen eta seme-alaben arteko ezin ulertuak Bideoaren ikonoa
57 Sorginaren pasadizo edo kontakizuna Bideoaren ikonoa
58 Sorginaren pasadizo edo kontakizuna (II) Bideoaren ikonoa
59 Hizkuntzaren beharra, gero eta urriagoa Bideoaren ikonoa
60 "Zezen ona eta astoa" ipuina
61 Alkiza, oilo-herria Bideoaren ikonoa
62 "Alkizako oiloa eta Larraulgo azeria" ipuina Bideoaren ikonoa
63 Aitona haurren ipuin eta jolasen gidari Bideoaren ikonoa
64 "Alkizako oiloa eta Larraulgo azeria" ipuina Bideoaren ikonoa
65 "Zezen ona eta astoa" ipuina
66 "Santo Kristo Lezokoari promesa" ipuina Bideoaren ikonoa
67 Erregeren hiru alabak Bideoaren ikonoa
68 "Tomaxen zelebrekeriak" ipuina
69 "Axerko eta katakuxantxa" ipuina Bideoaren ikonoa
70 "Egiptora ihesi" ipuina Bideoaren ikonoa
Gipuzkoako aldundia Kutxa Eusko Jaularitza Bizkaiko aldundia