Marzelino Urkiolak hamazazpi herritar hil zituen Legution

Hizlaria(k): Biteri Garcia de Kortazar, Dionisio

Deskarga:

Bideo hau erabili nahi baduzu, jarri gurekin harremanetan eta kalitate onean bidaliko dizugu. Ez ahaztu mezuan LEG-035-025 kodeko bideoa nahi duzula aipatzea: ahotsak@ahotsak.eus

Txertatu audioa:

Marzelino Urkiola komunista Perezagua batailoi komunistako kide izan zen gerratean. Egun batean, 17 herritar hartu eta inguruetako baserri batean eduki ostean, hil egin zituen. Dionisio eta bere aita desagertutako senideen bila ibili ziren kartzeletan. Ubiden zeudela, batailoi bateko kapitainak esan zien 18 herritar Arkezton zeudela lurperatuta: aipatutako 17 herritarrak eta ekintza horretan parte hartu nahi izan ez zuen milizianoa.

« Aurrekoa Hurrengoa »

Auzoa: Elosu
Proiektua: Arabako euskara
Elkarrizketatzailea(k): Ignacio Carrera - Imanol García
Data: 2001(e)ko martxoaren 01a
Iraupena: 0:03:51
Erref: LEG-035/025
Kodifikatzailea: Aintzane Agirrebeña
Emalea: Imanol García
Gaia(k): Politika » Gerra zibila (1936-1939) » Gerran hildakoak eta zauritutakoak , Politika » Jarrera politikoak » Komunistak

Transkripzioa

-Gero hemen euki geben... Jode, hamazazpi hil eurien hemen herrixen, e! Bakixu hori, hori...
-A! hori, hori...
-Dios, eso...
-Hori nork kontatu oskun?
-Gregoriok. Gregoriok kontatu oskun, bai.
-Baiña hori ein zauena... este... zera bat...
-Marcelino.
-Republika...
-Komunista batek, ez?
-Komunista batek, bai, bai. Marcelino Urkiola. Marcelino Urkiola, bai. Hori etorri zan horti "de las minas
de..."...
- Somorrostro.
- Gallarta, Somorrostro edo ez dakit. Gaixotu hor, silikosis edo hori, silikoso. Ta etorri zan hona bizi... Hartu hori la... baja edo inutilidad edo hori, eta etorri zan hona. Ba! Komunista. Inorekin in zuen berba, ta inor, bera bakarrik hemen... Ahuntzak ifini eben, ahuntzak. Beti basoan bera, eta hori. Ta gero, ba, urten... gerrak urten ebenien, ba, bera apuntau ein zan Batallón Perezagua, comunistas, Perezagua. Bai. Ta ez dakit zer emon eben buruan. Etorri zan hona miliziano batzukin harrapau eben danak hemen herrixen... danak, e, aurrekaldeti, andrak, gizonak...
-A, famili osoak?
-Osoak. Danak. Eroan eben horra, Arkezto baiño lehenau dau beste ze... zer bat: Etxebarri. Ta han sartu eurien danok. Bueno, ta "jode, ¿qué ha pasau?, ¿qué ha pasau?" Inor be ez [dau] jakin ezer. Ta, bueno, ba, klaro, orduen ya gu joan garen Ubidera en aquellos días. Ta nire aite, ba, topetan Bilbora... al ba... porque... em, el ba... sartute dien zera, zakeen "al barco, de prisión. De prisioneros tenían los barcos, claro, la cárcel llena... Larrinaga llena de cárcel, pues...
-La ría.
-"En los barcos, ahí, eso". Ba nere aite, ba, han Larrinagan, "Ba hemen ez dau inor"; al barco, "Hemen ez dauz Elosuko inor". Ze arraixo! Eta gero, gabe baten, gu iten geben lo nire aita ta nik abadien etxian. Karo, hor, danok lenengokoetan ba ez [euen] lekua hor egoteko danok batera, Ubiden, Ubiden. Ta lenengoko egunetan, ba, lo iten geben, ba, nire aite ta nik abadien, zera, etxien. Ta han be bai iten eben geure gelan, beste ohe baten "capitán médico de algún batallón". Eta jo... gabian han iten lo... eta... bueno, lo ez, entzun neben dana; esan eben hori kapitaiña aitari: "Agapito, me he enterado que has estado en Bilbao, ¿no? Buscando a tu familia, ¿verdad?", "Pues sí, no doy con ellos", "Agapito, no des un paso más, que tu familia y todos los demás están enterrados ahí en Arkezto", "¿Enterrados?¿Cómo enterrados?", "Pues sí, allí están los diecisite mas un miliciano más, porque uno de... se rebeló...", "¿Cómo? Hil...? Tampoco...", "A, ez dozu gure? Ba zu be bai, benga, aurrekaldera". Ha be bai. Hamazortzi han zulo batera.
-Orduen hori hemengoa zan? herrikoa?
-Bueno, bai, bai, hemen herrikoa, bai, herrikoa...