Arrateko Igoeraren hastapenak

Transkripzioa

– Gatozen hain gogoko eta hainbeste satisfakzio eman dizun karreraz hitz egitera, Juanito. "Subida a Arrate"-z hitz egitera. Esan duzu hasieran oso premio txikiak zirela, berrogeita hamar bat duro zirela irabazleentzat eta presupuestoak ere txikiak izango ziren. Zer akordatzen zera lehenengo zifra haietaz? Esan duzu etxe mordo batera, enpresa mordo batera ibiltzen zinetela ate joka, diru eske. Zenbat diru behar zen orduan karrera bat organitzatzeko zure garaian, 1944-45 urte haietan?
– Lehen, lehen esan dot ba. Orduan… Lehen esan dot ba: hárek korredore danok han ikusi eta berrogeta hamar duro... neretako gitxi zan. Eta nik esan neban: “Hau kanbixau egin bihar da”. Hau, zegozer. Eta hasi nintzan, ba, batari eske, bestiari eske, bestiari eske, eta juan nintzan pixkaka-pixkaka. Ni ez. Nere komisiñuan hamalau lagun giñazen eta pixkaka-pixkaka. Baiña ni juten nintzan. Sekula ez neban bialtzen iñor. Neu juaten nintzan. Zelan ezagutzen naben jentiak eta fabrikantiak [...], neu juaten nintzan. Eta juaten nintzan, esango detsut ba, 86-100 –hortxe ibiltzen zan– taillar bisittatzen nittuan nik oiñaz. Taka-taka-taka batari. Eta batak emoten zeban, hasi ziran, ba, milla pezeta emoten bestiak bostehun pezeta emoten, bestia… Holaxen, ez dakizu? "Pon y pon se hace un montón". Holaxen, pixkaka-pixkaka-pixkaka: dirua topau, topau, topau. Eta karreria gehitzen, gehitzen, gehitzen. Eta korredore hobiak ekarri. Eta, gaiñera –esango dot–, hasi zanian "Subida Arrate" orduan libre zan parte hartzia. Korredoriak: independientiak eta profesionalak eta libre. Baiña nik ikusi neban ha galde... jentiak ze indar hartu eban "Subida Arrate"k, neri emoten estan inbidixa haundixa –eta egixa esango dot–, orduan Franzian egitten zan "Subida al mont Varon" eta egitten zan beste bat "Subida al mont Ager". Eta hárek izen haundixa eken. Eta nik nere barruan esan neban: “Geu be llegau bihar gaittuk horra. Klub Deportibua Eibarkua honenbeste badok eta. Llegau bihar gaittuk eta”. Holaxen, holaxen izan zan, graziak Arrateko Amabirjiñari, hari esker... hari emoten detsaraz eskerrak. Zegaittik gu hórrek lanokin llegau giñan indarra, hain indarra eta hartzera "Subida a Arrate"n, etortzen ziran esango detsuet: periodistak Franziakuak; bat munduan dagonik periodikorik deportibo haundiña, ‘L’equipe’; harek periodistia bialtzen eban. Beste bat: ‘Tute Sport’ Italiakua. Beste bat: ‘Miguar Sprint’ Franziakua. Italiatik, Barzelonatik. Barzelonatik etortzen ziran. Eta gero Madrittik etortzen ziran ‘Marca’, ‘Pueblo’… Dana, inguru guztietatik periodista guztiak. NO-DUa be etortzen zan. Oin telebisiñua dan moduan, orduan NO-DUa zan. Ha be etortzen zan. Eta egitten eskuen periodistak eta, propaganda haundixa egitten eskuen Eta Franzian be "Subida Arrate", "Subida Arrate: La Cotte d’Arrate" esaten eben, "La Cotte d’Arrate". Hartu eban indar haundixa. Eta holaxen hasi giñan ya korredore haundixak ekartzen. Nik esaten dot indarrik gehixen emon etsen orduan denporan Loroñok eta Bahamontesek edo Bahamontes eta Loroñok, igual da.

Egilea(k): Eukene Lamariano , Oier Narbaiza