Eskolan, elebiduntasunaren aldeko batzuk

Transkripzioa

- Negun geo maisu hoi etorri zan ta eskola horrea bialdu nittuen.
-Zer zan hoi? Herri eskola zan o?
-Ez. Hor egoten zien mikeletek. Eta mikeletek, klaro, geo esango dizut, gerrako garaien, “el año treinta y seis”-en aldein in zuen, alde ein beharko, bestela hil eingo zittuen, fusilau eingo zittuen. Eta horti aldein in zuen. Hoi zan herriko etxea. Eta, klaro, hor zeon etxe hoi. Ta gero maisue etorri zan ta harri eman zien, eskolea, lekue bizi izeteko ta eskolea. Ta horrea juten giñen.
-Zer zan, kanpotarra maisua?
-Maisue ez, Ergoienakoa, Ataungoa. E!, aurrena erderaz esplikatzen ziun, horrek bentaja zon. Erderaz esplikatzen ziun, ta gero euskeraz, ta gero esaten ziun: “entenittu ahal dezuia Ergoneko hizkuntzea?”Aizu, ta nik gogo haundie non eskola ikasteko ta nik entenitzen banon esango nion “bai” edo bestela “ez”, ta berriz ba… Ta nei horreati burun gauza asko sartzen zatean, ba, bestek askok ikasi ez duenak. Nik hor ikasi non neonen, nee burue defenditzeko aiñe.
-Ta ze entenintzen zenduen, erderaz esandakon edo euskeraz esandakon?
-Ba! Erderaz e… Erdera… [beez] lehen aurren-aurrena hamar urte konplittu bittarten beheran ibilli giñen San Martiñen. Juten giñen eskola eta han, ba, erdaldune zan, alabesa zan baiño erdaldune zan. Ta harrek, ba, kastigau eitten giñuzten euskeraz hitz eitten harrapatzen bagendun. Nik bi aldiz eo ekarri non “castigado por hablar el vasco”, ehun aldiz eskribittu ta hue hurrungo goizeako eaman. E? “Castigado por hablar el vasco” ta belarrazkiñakoa´re bai ematen ziun tarteetan.

Egilea(k): Alejandro Pulido