Gernikako bonbardaketa, lekukoek kontatuta: "Bota eta bota!"

2024ko api. 26a, 10:14

1937ko apirilaren 26an Gernika-Lumo bonbardatu zuten hegazkin alemaniar eta italiarrek, Francoren aginduz. Duela 87 urte une latz haiek bizi izan zituztenen lekukotasunak jasotzeko aukera izan genuen Ahotsak.eus proiektuan, eta bideo labur bat prestatu genuen. 

Apirilaren 26 hura astelehena zen, azoka eguna. Herria gainezka zegoen. Bertan bizi ziren 5.000 herritarrez eta Busturialdeko baserritar eta erosle askoz gain, beste hainbat herritatik heldutako errefuxiatuak zeuden Gernikan. Kanpai hotsak eta lantegietako alarmak entzun zituztenean, babeslekuetara joan ziren lasterka. Gerra-hegazkinak agertu ziren zerumugan, eta bonbak jaurtitzen hasi ziren. Erasoak luze jo zuen. Bonbak bota ostean, ihesi zihoazen herritarrak metrailatu egin zituzten, hegazkinetatik. Guztira 2.000 pertsona inguru hil ziren. Zibilen kontra inoiz egindako aire eraso handiena izan zen, eta nazioartean gerraren aurkako ikur bilakatu zen Gernika.

Urtero legez, Gernikan egunotan modu berezian gogoratuko dituzte bonbardaketaren ondorioak, eta guk ere gure aletxoa jarri nahi dugu Ahotsak proiektuan jasotako testigantzekin prestatutako bideo labur honekin:

Gernikako bonbardaketa mundu osoan da ezaguna, bertan sarraski handia egin zutelako. Eraikinen ehuneko 1 bakarrik geratu zen zutik. Hori bai, Gipuzkoan eta Bizkaian herri asko bonbardatu zituzten. Aste batzuk lehenago hasi ziren zibilen kontrako eraso mota horren eragina frogatzen: martxoaren 31n Durango eta Elorrio bonbardatu zituzten hegazkin italiarrek, eta guztira 350 hildako inguru eragin. Gernikan, hegazkin italiarrak eta alemaniarrak batu ziren. Lehengo teknikez gain, bonba leherkor bereziak ere erabili zituzten, oso erasokorrak.

Gernikako bonbardaketari buruzko informazio gehiago, Wikipedian.

1936ko gerrari buruzko bideo gehiago: Gerrako Ahotsak webgunean.

Iruzkindu

Erantzuna emateko, sartu ahotsak.eus-eko komunitatera.

Gipuzkoako aldundia Kutxa Eusko Jaularitza Bizkaiko aldundia