Amale Arzelus Arrieta

Donostia (Gipuzkoa) (1924-2015)

Biografia

Donostian jaioa, Hondarribi kalean. Hamabi urte bete arte bizi izan zen han, gerra etorri zen arte hain justu. Hiru urterekin ikastolan hasi zen, Arantzazuko Amaren eskolan; Txurruka kalean zegoen, eta euskaraz egiten zen dena. Zortzi urte arte ibil zitekeen han. Gero, mojetara joan zen. Amak ez zekien euskaraz, baina aita oso euskaltzalea zen: Ander Arzelus “Luzear” idazle eta kazetaria zen Amaleren aita, eta neskatoa umetatik hasi zen euskararen aldeko lanetan. Aitak prestatutako hitzaldiak ematen zituen eta irratian euskarazko testuak irakurri, zortzi urterekin. Aitak berariaz berarentzat idatzitako antzezlana ere egin zuen, "Neskamearen marmarrak". Poxpolinekin ibiltzen zen dantzan eta antzerkia egiten, Ramon Laborda apaizarekin. Baina gerrak dena aldatu zuen: ihesi joan behar izan zuten. Lehenengo Zarautzera, handik Debara, gero Lekeitiora eta Bilbora. Habana itsasontzian Frantziara joan ziren ama eta lau seme-alabak, eta ondoren Iparraldean bizi izan ziren, Azkainen. Aita, berriz, preso hartu zuten Santoñan. 1944. urtea arte ez zuten askatu. 1948an, Elbira Zipitriaren bidea jarraituz, isilpeko ikastola jarri zuen Donostiako Parte Zaharrean; bere etxean, San Jeronimo kalean. Andoni Zinkunegirekin ezkondu zen, eta bederatzi seme-alaba izan zituzten. 1968tik aurrera helduei euskara irakasten ere ibili da. Euskerazaintza elkarteko kiderik edadetuena da; bileretara joaten jarraitzen du.

Zintak

KodeaDataProiektua
DON-017 2009 Donostiako ahotsak

Pasarteak

Hiztun honen materiala landuta dago eta hauek dira oraingoz aztertuta eta katalogatuta ditugun pasarteak. Bideoa edo transkripzioa duten pasarteek ikonotxoa dute

#Titulua
1 Donostian euskara asko ez zen entzuten gerra aurrean ere Transkripzioaren ikonoa Bideoaren ikonoa
2 Ikastolan umetan; gerra garaian ihesi Transkripzioaren ikonoa Bideoaren ikonoa
3 Umetan hitzaldiak ematen eta antzerkia egiten Transkripzioaren ikonoa Bideoaren ikonoa
4 'Neskamearen marmarrak' antzezlana Transkripzioaren ikonoa Bideoaren ikonoa
5 Baina gerra etorri zen Bideoaren ikonoa
6 Bilbotik Iparraldera, La Habana ontzian Bideoaren ikonoa
7 Azkainen eta Donibane Lohizunen Bideoaren ikonoa
8 Bueltan, San Jeronimo kalera; irakasle Bideoaren ikonoa
9 Andereño Elbira Zipitriarekin Bideoaren ikonoa
10 Egunean lau haur talde Bideoaren ikonoa
11 Hasieran bederatzi urte arteko umeak, gero sei urte arte Bideoaren ikonoa
12 Aita bestaldera joan zen ihesi; ezin bisitan joan Bideoaren ikonoa
13 Aitaren hileta elizkizuneko arazoak Bideoaren ikonoa
14 Bederatzi seme-alaba izan zituzten Bideoaren ikonoa
15 Euskerazaintzako kide helduena Bideoaren ikonoa
16 Abesteko zaletasuna zuen gaztetan Bideoaren ikonoa
17 Etxean euskaraz, baina amak ez zekien Bideoaren ikonoa
18 Umetako jolasak; poxpolinetan ikasitako kantua Bideoaren ikonoa
19 Eskolako uniformea; Jaunartzea Bideoaren ikonoa
20 Seme-alabak andereño Elbirarengana Bideoaren ikonoa
21 Automobil gutxi, bizikletan gustura Bideoaren ikonoa
22 Dantzara hara eta hona Bideoaren ikonoa
23 Aitarekin antzezlanak prestatzen, isilpean Bideoaren ikonoa
24 Aitak kartzelan idatzitako antzezlana Bideoaren ikonoa
25 Solfeoa ikastera Euzko Etxera Bideoaren ikonoa
Gipuzkoako aldundia Kutxa Eusko Jaularitza Bizkaiko aldundia