Ikastolak publiko egin edo ez eginSanto Tomas lizeoan hasi zenetik erretiroa hartu arte, inplikazio handia izan zuen ikastolan. Ikastolak publiko egiteko prozesu korapilotsua aipatzen du. Lege proiektu oso bat egin zuten ikastolen eredua oinarri hartuta, baina bertan behera geratu zen. 80. hamarkadan kontzertua lortu zuten. Buesaren legea atera eta gero, ikastolak zatitu egin ziren.